08-08-2025
Wat is er aan de hand?
In de Franse grensgemeente Saint‑Louis, nabij de luchthaven Basel‑Mulhouse‑Freiburg, is recent voor kwetsbare bevolkingsgroepen een permanent verbod op kraanwater ingesteld vanwege hoge PFAS-concentraties in het drinkwatersysteem. Decennia lang is er PFAS-houdend blusschuim gebruikt op het vliegveld, dat diep in de grondwaterlagen is doorgedrongen en zich verspreidde onder omliggende woonwijken.
Waarom is dit relevant voor Nederland?
Frankrijk anticipeert op de nieuwe Europese drinkwaterrichtlijn (vanaf januari 2026) met een limiet van 0,1 µg/L totaal PFAS. De situatie in Saint‑Louis laat zien wat er kan gebeuren in andere Europese regio’s — waaronder delen van Nederland — als de norm daadwerkelijk wordt gehandhaafd.
De bredere Europese context
- Meer dan 2.300 locaties in Europa, waaronder landbouwgebieden en industriehavens, overschrijden al aanzienlijk de toekomstige PFAS-limieten.
- Tegen deze achtergrond pleit belangenorganisatie ChemSec voor een volledige en tijdige PFAS-ban in de EU. De huidige plannen beperken zich tot consumentenartikelen, wat volgens hen slechts 20% van de totale PFAS-emissies dekt.
Wetgevende ontwikkelingen in Europa
- De Europese Commissie presenteerde op 8 juli 2025 het nieuw Europees Actieplan voor de chemische industrie, waarin de voorgenomen universele PFAS-restrictie onder REACH expliciet onderdeel is.
- Verder heeft de EU per 27 juni 2025 de normen voor de POP-stof PFOS herzien. De nieuwe limieten gaan in op 3 december 2025, als stap richting overeenstemming met de strengere PFOA-normering.
- Via de PPWR‑verordening (food packaging), vanaf augustus 2026 van kracht, gelden limieten van 25 ppb voor individuele PFAS, 250 ppb voor de som van PFAS, en 50 ppm totale fluorconcentratie in voedselverpakkingen.
Nederland in de frontlinie
In Nederland is PFAS al in álle drinkwatervoorzieningen aangetroffen, vooral in water dat uit rivieren wordt gewonnen. Zo’n 50% van de metingen op rivierwater voldoet niet aan EFSA’s gezondheidskundige richtwaarde — ook al voldoet het formeel nog aan de bestaande drinkwaterrichtlijnen.
Onderzoek van het RIVM toont bovendien dat bijna alle Nederlanders PFAS in hun bloed hebben, vaak boven de veilige grenswaarden — al vormt dat geen directe ziektegarantie, wel een zorg over langdurige effecten zoals verminderde immuniteit.
Wat betekent dit voor consumenten?
- Volg lokale waterwaarschuwingen (zoals in Saint‑Louis) wanneer die van toepassing zijn.
- Voor zorgwekkende gevallen, zoals langdurig blootstelling of gevoelige groepen, kan tijdelijk gebruik van gebotteld of gefilterd water verstandig zijn.
- Draag bij aan debat en beleid door je stem te laten horen bij lokale initiatieven, milieuorganisaties en via campagnes zoals die van ZonderPFAS.nl.
ZonderPFAS.nl blijft kritische ontwikkelingen op de voet volgen. We informeren je over wijzigingen in Europese wetgeving, limietwaarden en lokale risicogebieden. Blijf op de hoogte en neem contact op als je vragen hebt of onderzoeksverhalen wilt delen!
